Οι προλετάριοι
Avrupa 25/06/2022
Ήθελα τόσο πολύ να δραπετεύσω από την Κύπρο έστω και για λίγες μέρες και η Ρώμη ήταν ένας μαγικός προορισμός. Για όσους αγαπούν την ιστορία, μπορούν να αντιληφθούν την σημασία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και τον ρόλο που διαδραμάτισε στην εξέλιξη της δυτικής σκέψης. Κατά την δική μου ταπεινή άποψη, αν και δεν είμαι ιστορικός, ο σύγχρονος κόσμος είναι μια μετεξέλιξη της αρχαίας Ρώμης. Oι κοινωνικές ανισότητες, αλλά και οι διεφθαρμένες πολιτικές πρακτικές του σήμερα, δεν διαφέρουν και πολύ από αυτές της Ρώμης. Καθόλου τυχαίο που λέξεις όπως φασισμός, προλεταριάτο, καπιταλισμός, ταξίδεψαν μέσα στην ιστορία και έφτασαν μέχρι τον αιώνα μας άθικτες. Άθικτες όχι μόνο ως λέξεις, αλλά και ως κοινωνικά φαινόμενα, ως να είναι οιωνοί εμφυτευμένοι στο DNA μας.
Κοιτώντας όλα αυτά τα μεγάλα μνημεία όπως το Κολοσσαίο, το Πάνθεον, ακόμα και τα πιο σύγχρονα κτήρια όπως το Βατικανό και η Βασιλική του Αγίου Πέτρου, το μυαλό μου πήγε στο προλεταριάτο. Οι προλετάριοι (prolet-arius = φτωχοί-γόνοι) ήταν οι φτωχοί πολίτες της Ρώμης, μισό σκαλοπάτι πάνω από τους σκλάβους. Ήταν η εργατιά που πάλευε για την επιβίωση της και γεννοβολούσε στρατιωτάκια για την δημιουργία της αυτοκρατορίας. Αυτοί έκτισαν όλα τα επιβλητικά κτήρια της αρχαίας Ρώμης και το δικό τους αίμα χύθηκε στα πεδία των μαχών για να εδραιωθεί η αυτοκρατορία. Κανείς δεν ξέρει πόσες ζωές σκλάβων και προλετάριων πλακώθηκαν κάτω από τις πέτρες και τις λόγχες για να πραγματοποιήσουν τα καπρίτσια των ευγενών της Ρώμης.
Διαβάζεις τις μπροσούρες στα μνημεία… "Αυτό το έκτισε ο Αγρίππας, το άλλο ο Τίτος…" Διαβάζεις ιστορία… "Αυτή την μάχη την κέρδισε ο Ιούλιος Καίσαρας, αυτή ο Μάρκος Αντώνιος…". Ο προλετάριος παραμένει αόρατος. Δεν είναι παρά ένας αριθμός στην στατιστική των νεκρών. Μια απώλεια της οποίας το στίγμα δεν καταγράφεται, αλλά χωρίς αυτόν καμία μάχη δεν θα μπορούσε να κερδηθεί. Είναι η ηθελημένη παράπλευρη απώλεια της ιστορίας. Δεν πολέμησε και δεν εργάστηκε για να δοξαστεί. Απλά πάλευε για το μεροκάματο και είμαι σίγουρος πως στο τέλος δεν έπιασε ούτε πλεονάζον, ούτε άκουσε ευχαριστώ και σίγουρα δεν χαράκτηκε το όνομα του στα κτήρια-μνημεία της εποχής, όπως και καμίας άλλης εποχής.
Αυτά σκεφτόμουν περιφερόμενος στην κατά τα άλλα πανέμορφη πόλη της Ρώμης. Η προσγείωση στο αεροδρόμιο Πάφου ήταν ανώμαλη, όσο ανώμαλος ήταν και ο λογαριασμός της ηλεκτρικής που με περίμενε στο σπίτι. Έπαθα ηλεκτροσόκ. Εξακόσια είκοσι πέντε ευρώ και πενήντα έξι σεντς. Έψαξα να δω μήπως ένωσε κάποιος το ρολόι του ηλεκτρισμού με την φωταγώγηση του Κολοσσαίου. Πήγα στην Αρχή Ηλεκτρισμού τρεις φορές. Κοντοστάθηκα στην είσοδο, κοίταξα μέσα από την γυάλινη πόρτα και μου έμοιαζε με αιμοβόρο τέρας που ήθελε να με καταβροχθίσει. Έκανα μεταβολή κι έφυγα. Δεν τόλμησα να πληρώσω. Δεν ένοιωθα πως θα έδινα χρήματα, αλλά το ίδιο μου το αίμα. Ανατρίχιασα γιατί ήξερα πως κάποια στιγμή θα έπρεπε να επιστρέψω. Να παραδοθώ.
Τί θα γινόταν, σκέφτηκα, αν όλοι οι προλετάριοι αρνιόντουσαν να πληρώσουν το ρεύμα επ' αόριστο; Τί θα γινόταν αν ξυπνούσαν μια Δευτέρα κι αρνιόντουσαν να ξαναπάμε δουλειά μέχρι να γίνουν οι μισθοί λογικοί; Αν κλείδωναν τα αυτοκίνητα στο γκαράζ κι αρνιόντουσαν να βάλουν βενζίνη; Αν περνούσαν μαζικά τα οδοφράγματα χωρίς να δείξουν ταυτότητα; Αν οι εκπαιδευτικοί αρνιόντουσαν να πάνε στα σχολεία και οι μαθητές να φορέσουν στολή; Αν οι αστυνομικοί και οι στρατιώτες εγκατέλειπαν τα πόστα τους και από απεργοσπάστες γίνονταν απεργοί; Θα μας έλεγαν πως θα επέλθει το χάος, μα στην πραγματικότητα θα έσπαζαν οι αλυσίδες μας και θα είχε ανατραπεί το σάπιο τους σύστημα.
Η γυμνή αλήθεια είναι πως όταν στάθηκα μπροστά στην γυάλινη πόρτα της Αρχής Ηλεκτρισμού συνειδητοποίησα την αποξένωση. Την εχθρότητα του κράτους προς το άτομο. Όχι γιατί το είπε κάποιος Μαρξ ή κάποιο μανιφέστο, αλλά γιατί το ζω μέσα στο πετσί μου ως ένα άνεργος προλετάριος τον Σεπτέμβριο του 2022. Πόσο μόνος μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος… είπα άνθρωπος; Εννοώ, ένας αναλώσιμος προλετάριος σε μια σύγχρονη Ρώμη, που αφού πρόσφερε για δεκαετίες αίμα και ιδρώτα, κατάντησε το αναλώσιμο της ασυγκράτητης βουλιμίας μιας οικονομικής ελίτ που κυβερνά τον τόπο.
Στην αρένα της σύγχρονης βαρβαρότητας δεν υπάρχει χώρος για προσωπικές φιλοδοξίες. Μόνο ενωμένοι, ώμο με ώμο, ασπίδα με ασπίδα μπορούμε να νικήσουμε τα αιμοβόρα θηρία που θέλουν να ξεσκίσουν τις σάρκες μας.
Ave Caesar, morituri te salutant!
Τόνι Αγκαστινιώτης
Avrupa 25/06/2022
Ήθελα τόσο πολύ να δραπετεύσω από την Κύπρο έστω και για λίγες μέρες και η Ρώμη ήταν ένας μαγικός προορισμός. Για όσους αγαπούν την ιστορία, μπορούν να αντιληφθούν την σημασία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και τον ρόλο που διαδραμάτισε στην εξέλιξη της δυτικής σκέψης. Κατά την δική μου ταπεινή άποψη, αν και δεν είμαι ιστορικός, ο σύγχρονος κόσμος είναι μια μετεξέλιξη της αρχαίας Ρώμης. Oι κοινωνικές ανισότητες, αλλά και οι διεφθαρμένες πολιτικές πρακτικές του σήμερα, δεν διαφέρουν και πολύ από αυτές της Ρώμης. Καθόλου τυχαίο που λέξεις όπως φασισμός, προλεταριάτο, καπιταλισμός, ταξίδεψαν μέσα στην ιστορία και έφτασαν μέχρι τον αιώνα μας άθικτες. Άθικτες όχι μόνο ως λέξεις, αλλά και ως κοινωνικά φαινόμενα, ως να είναι οιωνοί εμφυτευμένοι στο DNA μας.
Κοιτώντας όλα αυτά τα μεγάλα μνημεία όπως το Κολοσσαίο, το Πάνθεον, ακόμα και τα πιο σύγχρονα κτήρια όπως το Βατικανό και η Βασιλική του Αγίου Πέτρου, το μυαλό μου πήγε στο προλεταριάτο. Οι προλετάριοι (prolet-arius = φτωχοί-γόνοι) ήταν οι φτωχοί πολίτες της Ρώμης, μισό σκαλοπάτι πάνω από τους σκλάβους. Ήταν η εργατιά που πάλευε για την επιβίωση της και γεννοβολούσε στρατιωτάκια για την δημιουργία της αυτοκρατορίας. Αυτοί έκτισαν όλα τα επιβλητικά κτήρια της αρχαίας Ρώμης και το δικό τους αίμα χύθηκε στα πεδία των μαχών για να εδραιωθεί η αυτοκρατορία. Κανείς δεν ξέρει πόσες ζωές σκλάβων και προλετάριων πλακώθηκαν κάτω από τις πέτρες και τις λόγχες για να πραγματοποιήσουν τα καπρίτσια των ευγενών της Ρώμης.
Διαβάζεις τις μπροσούρες στα μνημεία… "Αυτό το έκτισε ο Αγρίππας, το άλλο ο Τίτος…" Διαβάζεις ιστορία… "Αυτή την μάχη την κέρδισε ο Ιούλιος Καίσαρας, αυτή ο Μάρκος Αντώνιος…". Ο προλετάριος παραμένει αόρατος. Δεν είναι παρά ένας αριθμός στην στατιστική των νεκρών. Μια απώλεια της οποίας το στίγμα δεν καταγράφεται, αλλά χωρίς αυτόν καμία μάχη δεν θα μπορούσε να κερδηθεί. Είναι η ηθελημένη παράπλευρη απώλεια της ιστορίας. Δεν πολέμησε και δεν εργάστηκε για να δοξαστεί. Απλά πάλευε για το μεροκάματο και είμαι σίγουρος πως στο τέλος δεν έπιασε ούτε πλεονάζον, ούτε άκουσε ευχαριστώ και σίγουρα δεν χαράκτηκε το όνομα του στα κτήρια-μνημεία της εποχής, όπως και καμίας άλλης εποχής.
Αυτά σκεφτόμουν περιφερόμενος στην κατά τα άλλα πανέμορφη πόλη της Ρώμης. Η προσγείωση στο αεροδρόμιο Πάφου ήταν ανώμαλη, όσο ανώμαλος ήταν και ο λογαριασμός της ηλεκτρικής που με περίμενε στο σπίτι. Έπαθα ηλεκτροσόκ. Εξακόσια είκοσι πέντε ευρώ και πενήντα έξι σεντς. Έψαξα να δω μήπως ένωσε κάποιος το ρολόι του ηλεκτρισμού με την φωταγώγηση του Κολοσσαίου. Πήγα στην Αρχή Ηλεκτρισμού τρεις φορές. Κοντοστάθηκα στην είσοδο, κοίταξα μέσα από την γυάλινη πόρτα και μου έμοιαζε με αιμοβόρο τέρας που ήθελε να με καταβροχθίσει. Έκανα μεταβολή κι έφυγα. Δεν τόλμησα να πληρώσω. Δεν ένοιωθα πως θα έδινα χρήματα, αλλά το ίδιο μου το αίμα. Ανατρίχιασα γιατί ήξερα πως κάποια στιγμή θα έπρεπε να επιστρέψω. Να παραδοθώ.
Τί θα γινόταν, σκέφτηκα, αν όλοι οι προλετάριοι αρνιόντουσαν να πληρώσουν το ρεύμα επ' αόριστο; Τί θα γινόταν αν ξυπνούσαν μια Δευτέρα κι αρνιόντουσαν να ξαναπάμε δουλειά μέχρι να γίνουν οι μισθοί λογικοί; Αν κλείδωναν τα αυτοκίνητα στο γκαράζ κι αρνιόντουσαν να βάλουν βενζίνη; Αν περνούσαν μαζικά τα οδοφράγματα χωρίς να δείξουν ταυτότητα; Αν οι εκπαιδευτικοί αρνιόντουσαν να πάνε στα σχολεία και οι μαθητές να φορέσουν στολή; Αν οι αστυνομικοί και οι στρατιώτες εγκατέλειπαν τα πόστα τους και από απεργοσπάστες γίνονταν απεργοί; Θα μας έλεγαν πως θα επέλθει το χάος, μα στην πραγματικότητα θα έσπαζαν οι αλυσίδες μας και θα είχε ανατραπεί το σάπιο τους σύστημα.
Η γυμνή αλήθεια είναι πως όταν στάθηκα μπροστά στην γυάλινη πόρτα της Αρχής Ηλεκτρισμού συνειδητοποίησα την αποξένωση. Την εχθρότητα του κράτους προς το άτομο. Όχι γιατί το είπε κάποιος Μαρξ ή κάποιο μανιφέστο, αλλά γιατί το ζω μέσα στο πετσί μου ως ένα άνεργος προλετάριος τον Σεπτέμβριο του 2022. Πόσο μόνος μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος… είπα άνθρωπος; Εννοώ, ένας αναλώσιμος προλετάριος σε μια σύγχρονη Ρώμη, που αφού πρόσφερε για δεκαετίες αίμα και ιδρώτα, κατάντησε το αναλώσιμο της ασυγκράτητης βουλιμίας μιας οικονομικής ελίτ που κυβερνά τον τόπο.
Στην αρένα της σύγχρονης βαρβαρότητας δεν υπάρχει χώρος για προσωπικές φιλοδοξίες. Μόνο ενωμένοι, ώμο με ώμο, ασπίδα με ασπίδα μπορούμε να νικήσουμε τα αιμοβόρα θηρία που θέλουν να ξεσκίσουν τις σάρκες μας.
Ave Caesar, morituri te salutant!
Τόνι Αγκαστινιώτης