Hoka hey!
27/03/2022
«Hoka hey» στην γλώσσα των Ινδιάνων της φυλής Lakota θα πει: «Ας το κάνουμε». Μια φράση που τελικά παραφράστηκε και επικράτησε να μεταφράζεται «Είναι μια καλή μέρα να πεθάνουμε». Η παράφραση δεν είναι εντελώς λανθασμένη, γιατί το «Ας το κάνουμε», αυτόματα υπονοεί, «έστω κι αν μας κοστίσει τη ζωή».
Διαβάζω στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την απογοήτευση πολλών φίλων, που μετά την ήττα Ακκιντζί, ίσως και δικαιολογημένα, γράφουν τον επικήδειο της επανένωσης. Αν είσαι και Αμμοχωστιανός, όπως είμαι εγώ, είναι διπλός ο πόνος γιατί θα ήσουν σπίτι σου προ δεκαετίας, αν περνούσε το σχέδιο Ανάν. Τελικά αντί επιστροφής, παρακολουθήσαμε το πικνίκ του θριάμβου. Η δική μου πόλη, εκεί που έμαθα την αλφαβήτα και γεύτηκα για πρώτη φορά την αλμύρα της θάλασσας, έγινε το αξιοθέατο της διχοτόμησης. Πονώ να βλέπω την πόλη μου ξεσκισμένη και ερειπωμένη, αλλά ποιος νοιάζεται για τον πόνο του άλλου;
Εμείς που πιστέψαμε στην ειρήνη και την επανένωση, δεν ξεκινήσαμε από τη θέση του νικητή και της πλειοψηφίας, και κανείς δεν μας υποσχέθηκε πως θα πετύχουμε τον στόχο μας. Η πάλη μας είναι ενάντια σε ένα κατεστημένο ενθρονισμένο πριν εμείς γεννηθούμε, και ίσως την σκυτάλη θα πρέπει να την παραδώσουμε στα παιδιά μας, χωρίς εμείς να γευτούμε τη χαρά της νίκης, στη βιολογική μας στιγμή. Σε κάθε στροφή της ιστορίας δίνουμε το παρόν μας, γιατί είπαμε «Hoka hey» και δεν αφήσαμε άλλες επιλογές στον εαυτό μας. Εμείς είμαστε αυτή η πολύχρωμη μάζα ανθρώπων, που η ιστορία μάς θέλει εδώ παρόντες, να αγωνιζόμαστε, και μέσα από τις στάχτες τής κάθε ήττας, να φωνάζουμε «Hoka hey» και να επαναδραστηριοποιούμαστε.
Θυμάμαι την πρώτη συνάντηση όπου είχα καλεστεί από διακοινοτική ομάδα. Ήταν λίγο μετά το σχέδιο Ανάν. Αυτή κι αν ήταν μια σκοτεινή περίοδος μετά το 1974, τόσο στον Νότο, όσο και στον Βορρά. Η συνάντηση ήταν στο Ινστιτούτο Γκαίτε, αν δεν κάνω λάθος, και ήταν δεν ήταν δέκα άτομα παρόντα. Θυμάμαι τα λόγια μιας φίλης εκείνη τη νύχτα, και την απογοήτευση στον τόνο της φωνής της, όταν είπε: «Ποιος ο λόγος να συναντιόμαστε πλέον; Να το διαλύσουμε». Το μόνο που είπα ήταν να μην τα παρατήσουν, ίσως γιατί εγώ μόλις άρχιζα τη δραστηριοποίησή μου, και με τρόμαζε η επιστροφή στη μοναξιά μου. Εγώ δεν ήμουν τίποτα μπροστά σε αυτούς τους ανθρώπους, που έδιναν τη μάχη πολλά χρόνια πριν από εμένα, και η κούραση, η απελπισία και η απογοήτευση ήταν ζωγραφισμένες στο πρόσωπο τους.
Θυμάμαι ολόκληρες ΜΚΟ που χάθηκαν εν μιά νυκτί, μέσα στον άνεμο της απογοήτευσης. Κι όμως, μετά από δεκαοκτώ χρόνια, εκείνοι οι λίγοι που απέμειναν όρθιοι, συνέχισαν σε πολύ μικρές ομάδες. Έμειναν, κρατήθηκαν και είναι ακόμα εδώ. Κάπου μέσα τους πρέπει να είπαν «Hoka hey». Άλλη εξήγηση δεν έχω. Το κίνημα της επαναπροσέγγισης ξαναβρήκε τα πόδια του. Σήμερα χιλιάδες άνθρωποι, εχθροί τότε της επαναπροσέγγισης, προστέθηκαν σε αυτό τον αγώνα, αφού τους κέρδισε το κίνημα, και στέκονται τροχοπέδη στη διχοτόμηση και στα πικνίκ της ντροπής. Μπορεί ο ειρηνικός μας αγώνας να μην κερδήθηκε, μα η μάχη συνεχίζεται. Ξέρω πως η εικόνα δεν φαίνεται καλή, μα στην πολιτική, κινήσεις που μοιάζουν με Τσεκ Ματ γυρίζουν σαν μπούμερανγκ πίσω στο κεφάλι που τις έκανε. Μπορεί να έρθει μια οριστική διχοτόμηση; Φυσικά και μπορεί. Εμείς όμως το παλεύουμε μέχρι την τελευταία ρανίδα της δύναμής μας, και αυτό μετρά. Είπαμε «Ας το κάνουμε», ας γίνουμε φωνές ειρήνης και συμφιλίωσης για τη γενιά μας, ώστε πάνω στις ιδέες μας να κτίσουν τα παιδιά μας, όπως κτίσαμε εμείς πάνω στις λίγες φωνές που ήρθαν από την περασμένη γενιά.
Άνθρωποι στη σύγχρονη ιστορία του τόπου, όπως ο Κουτλού Ανταλί, οι Μισιαούλης και Καβάζογλου κι άλλοι πολλοί ανώνυμοι ήρωες της ειρήνης, αγκαλιασμένοι στη ζωή και στον θάνατο, μας έδειξαν το δύσβατο μονοπάτι της ειρήνης και της συμφιλίωσης. Ίσως αύριο να είναι η δική μας σειρά να τρυπηθούμε από σφαίρες, μα ίσως και να είναι η σειρά μας να νικήσουμε. Όπως έγραψε ο ποιητής της ειρήνης, Γιάννης Ρίτσος, «Αυτά τα δέντρα δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό. Αυτές οι πέτρες δεν βολεύονται κάτω απ' τα ξένα βήματα. Αυτά τα πρόσωπα δεν βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο. Αυτές οι καρδιές δεν βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο».
Όχι δεν ξοφλήσαμε, δεν τα παρατήσαμε, είμαστε ακόμα εδώ.
Hoka hey!
Τόνι Αγκαστινιώτης
27/03/2022
«Hoka hey» στην γλώσσα των Ινδιάνων της φυλής Lakota θα πει: «Ας το κάνουμε». Μια φράση που τελικά παραφράστηκε και επικράτησε να μεταφράζεται «Είναι μια καλή μέρα να πεθάνουμε». Η παράφραση δεν είναι εντελώς λανθασμένη, γιατί το «Ας το κάνουμε», αυτόματα υπονοεί, «έστω κι αν μας κοστίσει τη ζωή».
Διαβάζω στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την απογοήτευση πολλών φίλων, που μετά την ήττα Ακκιντζί, ίσως και δικαιολογημένα, γράφουν τον επικήδειο της επανένωσης. Αν είσαι και Αμμοχωστιανός, όπως είμαι εγώ, είναι διπλός ο πόνος γιατί θα ήσουν σπίτι σου προ δεκαετίας, αν περνούσε το σχέδιο Ανάν. Τελικά αντί επιστροφής, παρακολουθήσαμε το πικνίκ του θριάμβου. Η δική μου πόλη, εκεί που έμαθα την αλφαβήτα και γεύτηκα για πρώτη φορά την αλμύρα της θάλασσας, έγινε το αξιοθέατο της διχοτόμησης. Πονώ να βλέπω την πόλη μου ξεσκισμένη και ερειπωμένη, αλλά ποιος νοιάζεται για τον πόνο του άλλου;
Εμείς που πιστέψαμε στην ειρήνη και την επανένωση, δεν ξεκινήσαμε από τη θέση του νικητή και της πλειοψηφίας, και κανείς δεν μας υποσχέθηκε πως θα πετύχουμε τον στόχο μας. Η πάλη μας είναι ενάντια σε ένα κατεστημένο ενθρονισμένο πριν εμείς γεννηθούμε, και ίσως την σκυτάλη θα πρέπει να την παραδώσουμε στα παιδιά μας, χωρίς εμείς να γευτούμε τη χαρά της νίκης, στη βιολογική μας στιγμή. Σε κάθε στροφή της ιστορίας δίνουμε το παρόν μας, γιατί είπαμε «Hoka hey» και δεν αφήσαμε άλλες επιλογές στον εαυτό μας. Εμείς είμαστε αυτή η πολύχρωμη μάζα ανθρώπων, που η ιστορία μάς θέλει εδώ παρόντες, να αγωνιζόμαστε, και μέσα από τις στάχτες τής κάθε ήττας, να φωνάζουμε «Hoka hey» και να επαναδραστηριοποιούμαστε.
Θυμάμαι την πρώτη συνάντηση όπου είχα καλεστεί από διακοινοτική ομάδα. Ήταν λίγο μετά το σχέδιο Ανάν. Αυτή κι αν ήταν μια σκοτεινή περίοδος μετά το 1974, τόσο στον Νότο, όσο και στον Βορρά. Η συνάντηση ήταν στο Ινστιτούτο Γκαίτε, αν δεν κάνω λάθος, και ήταν δεν ήταν δέκα άτομα παρόντα. Θυμάμαι τα λόγια μιας φίλης εκείνη τη νύχτα, και την απογοήτευση στον τόνο της φωνής της, όταν είπε: «Ποιος ο λόγος να συναντιόμαστε πλέον; Να το διαλύσουμε». Το μόνο που είπα ήταν να μην τα παρατήσουν, ίσως γιατί εγώ μόλις άρχιζα τη δραστηριοποίησή μου, και με τρόμαζε η επιστροφή στη μοναξιά μου. Εγώ δεν ήμουν τίποτα μπροστά σε αυτούς τους ανθρώπους, που έδιναν τη μάχη πολλά χρόνια πριν από εμένα, και η κούραση, η απελπισία και η απογοήτευση ήταν ζωγραφισμένες στο πρόσωπο τους.
Θυμάμαι ολόκληρες ΜΚΟ που χάθηκαν εν μιά νυκτί, μέσα στον άνεμο της απογοήτευσης. Κι όμως, μετά από δεκαοκτώ χρόνια, εκείνοι οι λίγοι που απέμειναν όρθιοι, συνέχισαν σε πολύ μικρές ομάδες. Έμειναν, κρατήθηκαν και είναι ακόμα εδώ. Κάπου μέσα τους πρέπει να είπαν «Hoka hey». Άλλη εξήγηση δεν έχω. Το κίνημα της επαναπροσέγγισης ξαναβρήκε τα πόδια του. Σήμερα χιλιάδες άνθρωποι, εχθροί τότε της επαναπροσέγγισης, προστέθηκαν σε αυτό τον αγώνα, αφού τους κέρδισε το κίνημα, και στέκονται τροχοπέδη στη διχοτόμηση και στα πικνίκ της ντροπής. Μπορεί ο ειρηνικός μας αγώνας να μην κερδήθηκε, μα η μάχη συνεχίζεται. Ξέρω πως η εικόνα δεν φαίνεται καλή, μα στην πολιτική, κινήσεις που μοιάζουν με Τσεκ Ματ γυρίζουν σαν μπούμερανγκ πίσω στο κεφάλι που τις έκανε. Μπορεί να έρθει μια οριστική διχοτόμηση; Φυσικά και μπορεί. Εμείς όμως το παλεύουμε μέχρι την τελευταία ρανίδα της δύναμής μας, και αυτό μετρά. Είπαμε «Ας το κάνουμε», ας γίνουμε φωνές ειρήνης και συμφιλίωσης για τη γενιά μας, ώστε πάνω στις ιδέες μας να κτίσουν τα παιδιά μας, όπως κτίσαμε εμείς πάνω στις λίγες φωνές που ήρθαν από την περασμένη γενιά.
Άνθρωποι στη σύγχρονη ιστορία του τόπου, όπως ο Κουτλού Ανταλί, οι Μισιαούλης και Καβάζογλου κι άλλοι πολλοί ανώνυμοι ήρωες της ειρήνης, αγκαλιασμένοι στη ζωή και στον θάνατο, μας έδειξαν το δύσβατο μονοπάτι της ειρήνης και της συμφιλίωσης. Ίσως αύριο να είναι η δική μας σειρά να τρυπηθούμε από σφαίρες, μα ίσως και να είναι η σειρά μας να νικήσουμε. Όπως έγραψε ο ποιητής της ειρήνης, Γιάννης Ρίτσος, «Αυτά τα δέντρα δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό. Αυτές οι πέτρες δεν βολεύονται κάτω απ' τα ξένα βήματα. Αυτά τα πρόσωπα δεν βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο. Αυτές οι καρδιές δεν βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο».
Όχι δεν ξοφλήσαμε, δεν τα παρατήσαμε, είμαστε ακόμα εδώ.
Hoka hey!
Τόνι Αγκαστινιώτης