Αλαμινός - Μπουλντόζες με σιγαστήρες
Afrika, 28/8/2006 - Πολίτης, 4/09/2006
Τον Μάιο πήγαμε οικογενειακώς μια εκδρομή στην Αλαμινό, γιατί ήθελα να φωτογραφίσω την κατάσταση στα κοιμητήρια και στις δυο «πλευρές» του νησιού. Ήξερα ότι υπήρχε ομαδικός τάφος Τουρκοκυπρίων στην περιοχή, επειδή θυμάμαι ένας θείος μου, που υπηρετούσε στα ΛΟΚ το 1974, μας πήγε το 1976 μαζί με τον πατέρα μου στο χωριό, για να μας υποδείξει το σημείο όπου σκοτώθηκαν ή εκτελέστηκαν Τουρκοκύπριοι. Ήμουν μόλις δέκα χρονών τότε, αλλά θυμόμουν ότι υπήρχε ένα παράξενο διώροφο κτήριο σε εκείνο το σημείο.
Όταν φθάσαμε στην Αλαμινό με τη σύζυγό μου, βρήκαμε στην είσοδο του χωριού ένα παράξενο διώροφο κτήριο και σταματήσαμε να το φωτογραφίσω, χωρίς να γνωρίζω ότι ήταν το ίδιο κτήριο που μας έδειξε ο θείος μου, πριν τριάντα χρόνια. Μόλις είδα το άνοιγμα του ομαδικού τάφου στις ειδήσεις, συνειδητοποίησα ότι είχα σταθμεύσει το αυτοκίνητο ακριβώς πάνω από τον ομαδικό τάφο, όταν έκανα τη φωτογράφιση. Ένας τουρκοκύπριος φίλος μού ανάφερε ότι είδε να κλείνουν έναν ομαδικό τάφο με Ελληνοκύπριους στο Παλαίκυθρο, το 1974. Όταν δημιουργήθηκαν οι νέες λωρίδες στον δρόμο Λευκωσίας-Αμμοχώστου, μέρος του δρόμου μάλλον πέρασε πάνω από αυτό τον τάφο, μου είπε. Λένε πως αυτός θα ανοίξει μετά από τον τάφο της Τόχνης.
Είναι πραγματικά εκπληκτικό, πως και στις δυο κοινότητες νόμιζαν ότι μπορούσαν να καλύψουν αυτή την ντροπή, κτίζοντας πάνω από τους τάφους δρόμους και σπίτια, σε μια προσπάθεια να σφραγίσουν την αλήθεια βαθιά μέσα στη γη. Ακόμα και τώρα που οι ομαδικοί τάφοι ανοίγουν, κάνουν τις εκσκαφές με μπουλντόζες εξοπλισμένες με σιγαστήρες. «Ας ξεθάψουμε τα οστά, αλλά ας μη μιλήσουμε για την ιστορία τους». Δυστυχώς για όλους εσάς, που παίζετε πολιτική σε αυτή τη χώρα, το αίμα των νεκρών έχει φωνή. Μπορείτε να κτίσετε δρόμους και οχυρώματα πάνω από τους τάφους, αλλά να ξέρετε ότι θα βρουν ένα συγγραφέα, ένα δημοσιογράφο, ένα δημιουργό, ένα ανθρώπινο ον, που θα τους ανοίξει δίοδο μέσα στον κόσμο μας.
Πόσοι από εσάς γνωρίζατε τη Σελτέν, πριν κάνω το ντοκιμαντέρ μου; Δεν τη βρήκα εγώ στην Αλόα, ήταν η Σελτέν που βρήκε εμένα. Ήταν η δική της φωνή, η δική της απαίτηση για δικαίωση και αλήθεια, που της έδωσε υπόσταση ξανά μέσα στον κόσμο μας. Τώρα καταλαβαίνω γιατί η Ελληνοκυπριακή ηγεσία τρέμει στο όνομά της. Δεν ήταν εμένα που κυνηγούσαν, δεν ήταν τη δική μου φωνή που ήθελαν να φιμώσουν, δεν ήταν εμένα που απειλούσαν οι εθνικιστές. Ήταν τη Σελτέν!
Διερωτώμαι, όταν οι νεκροί στο Παλαίκυθρο αρχίσουν να υψώνουν τις φωνές στους πάνω από τη γη, αν η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα τους αποδώσει τον ίδιο σεβασμό που η ελληνοκυπριακή απέδωσε στη Σελτέν. Αν θα τους αφήσουν να μιλήσουν ανοικτά στην κοινότητά τους. Αν θα ζητήσουν να αποδοθεί δικαιοσύνη ή αν οι μπουλντόζες θα εργαστούν και εκεί με σιγαστήρες.
Τι πραγματικά έγινε στην Αλαμινό; Ο Πήτερ Αρνέτ (Peter Arnett) που βρισκόταν στην Κύπρο το 1974, και εργαζόταν τότε για το Associated Press, έγραψε για το περιστατικό στην Αλαμινό:
«Υπάρχει βαρβαρότητα στην Κύπρο τελικά. Αλαμινός, το χωριό είναι ένα πεδίο όπου οι Ελληνοκύπριοι απέδειξαν την ικανότητά τους στη φρίκη... Αλαμινός, το χωριό ήταν ήδη στις ειδήσεις, επειδή μια σφαγή δεκατριών Τουρκοκυπρίων ανακαλύφθηκε εκεί, πριν τρεις εβδομάδες. Μια έρευνα των Η.Ε έδειξε ότι οι δεκατρείς σκοτώθηκαν από εκτελεστικό απόσπασμα. Για τους λίγους Τούρκους που παρέμειναν στο χωριό, το μέλλον είναι θολό».
Σύμφωνα με τους τουρκοκυπριακούς ισχυρισμούς, οι άντρες στην Αλαμινό παραδόθηκαν και στη συνέχεια εκτελέστηκαν με διαταγή του αντισυνταγματάρχη Κωνσταντίνου Παναγόπουλου. Όλα τα ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Πολίτη, που θεωρώ την πιο αντικειμενική ελληνόφωνη εφημερίδα, ισχυρίστηκαν ότι οι άντρες έπεσαν μαχόμενοι.
Τι πραγματικά έγινε στην Αλαμινό; Δεν ήμουν εκεί, και ως εκ τούτου μπορώ να επιλέξω να πιστέψω ό,τι βολεύει τις πολιτικές μου πεποιθήσεις. Ίσως οι μισοί να σκοτώθηκαν στη μάχη και οι μισοί να εκτελέστηκαν. Ίσως να ήταν μια φοβερή μάχη ή εθνικό ξεκαθάρισμα. Εκατοντάδες «ίσως» κρέμονται πάνω από το κεφάλι μου, κάθε φορά που ένας ομαδικός τάφος ανοίγει, και αυτό με πληγώνει αφάνταστα. Μέσα σε αυτούς τους τάφους βρίσκονται θαμμένα πολλά από τα μυστικά της ιστορίας μας και περνούν χωρίς αμφισβήτηση, επειδή είμαστε πολύ δειλοί για να βγάλουμε τους σιγαστήρες από τις μπουλντόζες και να αφήσουμε τον ήχο του τρόμου να μας διαπεράσει.
Αναγκαίο σήμερα όσο ποτέ, είναι να δημιουργηθεί μια επιτροπή αλήθειας που θα κοιτάξει χωρίς εθνικιστικές παρωπίδες μέσα στο παρελθόν και να ερευνήσει τι πραγματικά έγινε σε αυτό το νησί. Είναι γεγονός πως οι επίσημες ηγεσίες και στις δυο πλευρές δεν έχουν σκοπό να δημιουργήσουν μια τέτοια επιτροπή. Ελπίζω κάποιοι φίλοι που με προσέγγισαν αυτές τις μέρες, να βρουν τα αποθέματα θάρρους, ώστε να δημιουργηθεί μια τράπεζα ιστορικής αλήθειας, όπου θα μπορέσουμε τελικά να καταθέσουμε τις αλήθειες, που οι ελίτ και στις δυο κοινότητες θέλουν να κρατήσουν ασφαλτωμένες κάτω από δημόσιους δρόμους.
Τόνι Αγκαστινιώτης
Afrika, 28/8/2006 - Πολίτης, 4/09/2006
Τον Μάιο πήγαμε οικογενειακώς μια εκδρομή στην Αλαμινό, γιατί ήθελα να φωτογραφίσω την κατάσταση στα κοιμητήρια και στις δυο «πλευρές» του νησιού. Ήξερα ότι υπήρχε ομαδικός τάφος Τουρκοκυπρίων στην περιοχή, επειδή θυμάμαι ένας θείος μου, που υπηρετούσε στα ΛΟΚ το 1974, μας πήγε το 1976 μαζί με τον πατέρα μου στο χωριό, για να μας υποδείξει το σημείο όπου σκοτώθηκαν ή εκτελέστηκαν Τουρκοκύπριοι. Ήμουν μόλις δέκα χρονών τότε, αλλά θυμόμουν ότι υπήρχε ένα παράξενο διώροφο κτήριο σε εκείνο το σημείο.
Όταν φθάσαμε στην Αλαμινό με τη σύζυγό μου, βρήκαμε στην είσοδο του χωριού ένα παράξενο διώροφο κτήριο και σταματήσαμε να το φωτογραφίσω, χωρίς να γνωρίζω ότι ήταν το ίδιο κτήριο που μας έδειξε ο θείος μου, πριν τριάντα χρόνια. Μόλις είδα το άνοιγμα του ομαδικού τάφου στις ειδήσεις, συνειδητοποίησα ότι είχα σταθμεύσει το αυτοκίνητο ακριβώς πάνω από τον ομαδικό τάφο, όταν έκανα τη φωτογράφιση. Ένας τουρκοκύπριος φίλος μού ανάφερε ότι είδε να κλείνουν έναν ομαδικό τάφο με Ελληνοκύπριους στο Παλαίκυθρο, το 1974. Όταν δημιουργήθηκαν οι νέες λωρίδες στον δρόμο Λευκωσίας-Αμμοχώστου, μέρος του δρόμου μάλλον πέρασε πάνω από αυτό τον τάφο, μου είπε. Λένε πως αυτός θα ανοίξει μετά από τον τάφο της Τόχνης.
Είναι πραγματικά εκπληκτικό, πως και στις δυο κοινότητες νόμιζαν ότι μπορούσαν να καλύψουν αυτή την ντροπή, κτίζοντας πάνω από τους τάφους δρόμους και σπίτια, σε μια προσπάθεια να σφραγίσουν την αλήθεια βαθιά μέσα στη γη. Ακόμα και τώρα που οι ομαδικοί τάφοι ανοίγουν, κάνουν τις εκσκαφές με μπουλντόζες εξοπλισμένες με σιγαστήρες. «Ας ξεθάψουμε τα οστά, αλλά ας μη μιλήσουμε για την ιστορία τους». Δυστυχώς για όλους εσάς, που παίζετε πολιτική σε αυτή τη χώρα, το αίμα των νεκρών έχει φωνή. Μπορείτε να κτίσετε δρόμους και οχυρώματα πάνω από τους τάφους, αλλά να ξέρετε ότι θα βρουν ένα συγγραφέα, ένα δημοσιογράφο, ένα δημιουργό, ένα ανθρώπινο ον, που θα τους ανοίξει δίοδο μέσα στον κόσμο μας.
Πόσοι από εσάς γνωρίζατε τη Σελτέν, πριν κάνω το ντοκιμαντέρ μου; Δεν τη βρήκα εγώ στην Αλόα, ήταν η Σελτέν που βρήκε εμένα. Ήταν η δική της φωνή, η δική της απαίτηση για δικαίωση και αλήθεια, που της έδωσε υπόσταση ξανά μέσα στον κόσμο μας. Τώρα καταλαβαίνω γιατί η Ελληνοκυπριακή ηγεσία τρέμει στο όνομά της. Δεν ήταν εμένα που κυνηγούσαν, δεν ήταν τη δική μου φωνή που ήθελαν να φιμώσουν, δεν ήταν εμένα που απειλούσαν οι εθνικιστές. Ήταν τη Σελτέν!
Διερωτώμαι, όταν οι νεκροί στο Παλαίκυθρο αρχίσουν να υψώνουν τις φωνές στους πάνω από τη γη, αν η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα τους αποδώσει τον ίδιο σεβασμό που η ελληνοκυπριακή απέδωσε στη Σελτέν. Αν θα τους αφήσουν να μιλήσουν ανοικτά στην κοινότητά τους. Αν θα ζητήσουν να αποδοθεί δικαιοσύνη ή αν οι μπουλντόζες θα εργαστούν και εκεί με σιγαστήρες.
Τι πραγματικά έγινε στην Αλαμινό; Ο Πήτερ Αρνέτ (Peter Arnett) που βρισκόταν στην Κύπρο το 1974, και εργαζόταν τότε για το Associated Press, έγραψε για το περιστατικό στην Αλαμινό:
«Υπάρχει βαρβαρότητα στην Κύπρο τελικά. Αλαμινός, το χωριό είναι ένα πεδίο όπου οι Ελληνοκύπριοι απέδειξαν την ικανότητά τους στη φρίκη... Αλαμινός, το χωριό ήταν ήδη στις ειδήσεις, επειδή μια σφαγή δεκατριών Τουρκοκυπρίων ανακαλύφθηκε εκεί, πριν τρεις εβδομάδες. Μια έρευνα των Η.Ε έδειξε ότι οι δεκατρείς σκοτώθηκαν από εκτελεστικό απόσπασμα. Για τους λίγους Τούρκους που παρέμειναν στο χωριό, το μέλλον είναι θολό».
Σύμφωνα με τους τουρκοκυπριακούς ισχυρισμούς, οι άντρες στην Αλαμινό παραδόθηκαν και στη συνέχεια εκτελέστηκαν με διαταγή του αντισυνταγματάρχη Κωνσταντίνου Παναγόπουλου. Όλα τα ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Πολίτη, που θεωρώ την πιο αντικειμενική ελληνόφωνη εφημερίδα, ισχυρίστηκαν ότι οι άντρες έπεσαν μαχόμενοι.
Τι πραγματικά έγινε στην Αλαμινό; Δεν ήμουν εκεί, και ως εκ τούτου μπορώ να επιλέξω να πιστέψω ό,τι βολεύει τις πολιτικές μου πεποιθήσεις. Ίσως οι μισοί να σκοτώθηκαν στη μάχη και οι μισοί να εκτελέστηκαν. Ίσως να ήταν μια φοβερή μάχη ή εθνικό ξεκαθάρισμα. Εκατοντάδες «ίσως» κρέμονται πάνω από το κεφάλι μου, κάθε φορά που ένας ομαδικός τάφος ανοίγει, και αυτό με πληγώνει αφάνταστα. Μέσα σε αυτούς τους τάφους βρίσκονται θαμμένα πολλά από τα μυστικά της ιστορίας μας και περνούν χωρίς αμφισβήτηση, επειδή είμαστε πολύ δειλοί για να βγάλουμε τους σιγαστήρες από τις μπουλντόζες και να αφήσουμε τον ήχο του τρόμου να μας διαπεράσει.
Αναγκαίο σήμερα όσο ποτέ, είναι να δημιουργηθεί μια επιτροπή αλήθειας που θα κοιτάξει χωρίς εθνικιστικές παρωπίδες μέσα στο παρελθόν και να ερευνήσει τι πραγματικά έγινε σε αυτό το νησί. Είναι γεγονός πως οι επίσημες ηγεσίες και στις δυο πλευρές δεν έχουν σκοπό να δημιουργήσουν μια τέτοια επιτροπή. Ελπίζω κάποιοι φίλοι που με προσέγγισαν αυτές τις μέρες, να βρουν τα αποθέματα θάρρους, ώστε να δημιουργηθεί μια τράπεζα ιστορικής αλήθειας, όπου θα μπορέσουμε τελικά να καταθέσουμε τις αλήθειες, που οι ελίτ και στις δυο κοινότητες θέλουν να κρατήσουν ασφαλτωμένες κάτω από δημόσιους δρόμους.
Τόνι Αγκαστινιώτης